20 Şubat 2011 Pazar

Otizm ve İletişim (Tablet Arayüzü Ön Çalışması)


Otizm yaşayan çocuklarla iletişimde en büyük rolü ilgi çekici renkler, büyük boyuttaki şekiller ve farklı yüksek sesler oynamaktadır. Bunların yanında, görseller ve seslerle desteklenen sözlükler, konuşma sırasında cevap vermeye başaramayan kişilerin yardımına koşmaktadır.

Otizmli kişilerin hayatlarını idare ettirememe sebeplerinden en önemli iki tanesi şunlardır:

1. İletişim Bozukluğu

Dili olduğu gibi kullanan ve algılayan otistikler için, iletişim kurmak bir problemdir. Çünkü normal insanların farkında olmadığı bir tavırla, kimsenin bakmadığı bir açıdan hayata bakar ve o şekilde yaşarlar. Kendilerine ait bir evrenleri vardır. Her birine yaklaşırken, onların anlayabileceği kanallara eğilerek yaklaşılır. onlar için "mavi" sadece mavidir, "sarı, pembe ya da yeşil olmayan, soğuk renk" değildir. Bu nedenle, onlarla doğrudan, kelimelerin ilk anlamlarıyla ve kısa cümlelerle konuşulur.

2. Sosyal Hayata Adapte Olamama

Karşılıklı konuşmalarda genelde başarısızlıklarla karşılaşılsa da, motor öğreti ve terapilerle, ortak bir dil geliştirmek imkansız görülmemekte. devamlı aynı kelimeleri ve karşılıklı konuşmaları sürdürerek, otistik kişiye en azından günlük hayatta karşılaşacağı diyalogları tekrar ettirerek öğretme şansımız vardır. Sorulana cevap veremezlerse genelde "ekoali" ile soruyu tekrar ederek cevap verebilir, ya da yokmuşsunuz gibi davranabilirler.

Peki Tablet?

Daha fikir aşamasında olan bu tablet arayüzü, çocuklara, onların en sevdiği ya da sevebilecekleri eşya, olgu, renk veya ses ile, iletişim kurmalarını sağlamak amacıyla işe başlıyor. İsteğe bağlı olarak ses, renk ve fotoğraf yükleyebildiğimiz bu tablet, çocuğun dış dünya ile iletişim halinde olmasını, obsesif hareketleri en aza indirgemeyi ve kendi başına bir şeyler tasarlayabilmesini sağlamak üzere planlanmakta. Şimdilik, taslak olarak, şöyle bir senaryo var elimizde:

Başlarken:
1. En başta, kişinin en sevdiği şey belirli testlerle belirleniyor.



2 a. Renk ise, ekranın arka planında o renk yeterince parlak bir şekilde görülüyor
2 b. Ses ise, ekran boşken seçilen sesi belirli bir seviyede yüksek tutuluyor
2 c. Sevilen bir eşya ise o eşyanın fotoğrafını çekip ana ekrana yerleştiriliyor

3. Bu ana ekran seçenekleri her an değiştirilebilecek şekilde ayarlanacak.

Ana Öğretiler:

1. Çocuğa adapte olmasını sağlayacak "yön" ve "yönerge" bilgileri öğrenmesi için bir bölüm olacak. Çocuk "sol" dediğinde sol tarafa doğru bir ok belirecek ana ekranda. tablet yatayken ileri-geri, dikeyken aşağı ve yukarı bilgileri kullanılıyor.
Sağ Taraf için kocaman bir ok belirir, sesli sözlük konuşur ve yazıyla "Sağ" yazar.
Ön ve Arka için eğer tablet elde dik olarak tutuluyorsa, tablet yatay olarak yere konulana kadar ekranda yazı belirir. tam tersi de çalışmaktadır,


2. Renk öğrenme ve kullanma. Ses koordinasyonu ile, çocuk "rengin adını" söyleyince ekranda o renk tam ekran görünecek.
Kırmızı
3. Soru- Cevap. Ebeveynler tarafından geliştirilebilir olan kütüphane, çeşitli sorulara, görselleriyle beraber cevap verebilmeleri için hazırlanmış olacak. Klişe bir soruyla karşılaşıldığında, örneğin "nasılsın?" çocuk, ruh haline benzer surat ifadesini, anlatışı bulduğunda, ona gelip, sesli ya da yazılı olarak cevaba erişebilecek.

4. Kelime Bankası. Çocuklar için, yine geliştirilebilir, yazılı, görselli ve sesli sözlük. çocuklar bağdaştırma yöntemiyle kelimeleri öğrenebilecek.

5. Yazı- Çizim Tahtası. Kalemi ile istediklerini istedikleri şekilde yazıp çizebilecekleri bir tahtaları da olacak. Bunun yanında, Boyama Kitapları ile, çocuklar hem öğrenecek hem de zaman geçirebilecek.

Peki bugüne kadar yapılmış olanlardan farkı var mı?

Elbette, ses ve görüntü kaydı, bunun yanında geliştirilebilir kütüphaneleri ve kişiselleştirilebilir ana ekranlarıyla pek çok açıdan fark barındırmakta. Çocuklar, basit şekillerde videolar kaydedebilir ve onu izleyebilirler, ses kayıtları yapıp dinleyebilirler. İletişim kurmak için belirli sınırları ortadan kaldırarak, alışkın oldukları ay da çevrelerindeki iletişim ve sosyal dünya içerisinde kişisel olarak kullanabilecekleri dili yaratmada ilerleme kaydederler.

1 yorum:

  1. Merhaba !

    Yazınızı okudum gayet başarılı ve faydalı içerikler. Sizleri de sağlık bilgileri ve şifalı bitkiler hakkında içerik sunan sağlık portalımız e-tedaviye bekleriz. Yayın hayatınızda başarılar dileriz....

    Sağlıcakla kalın...

    YanıtlaSil